Hoewel ik voorstander ben van een verplichte vaccinatie voor de gezondheids-én contactberoepen, stel ik voor mezelf, nog gezonde 65 plusser, de vraag in te gaan op de uitnodiging van een derde Covid vaccinprik. Meer uit ethische dan louter wetenschappelijke overtuiging. Ik kan medisch nog enigszins begrijpen dat een derde prik mensen met zware ziekten (immunodepressie, kwaadaardige aandoeningen, hart-en longziekten) een ziekenhuisopname zou besparen, maar wanneer dan een vierde etc. prik? Welke bijwerkingen van frequent herhaalde prikken? Is het rechtvaardig en verantwoordelijk alle 65 plussers in onze rijke streken een derde vaccinprik toe te dienen, als meer dan de helft van onze mensheid nog haar eerste prik niet heeft ontvangen? Daar gaat het mij om. Ter herinnering, tot op vandaag zijn er een 150 miljoen vaccins via het internationaal COVAX mechanisme in Afrika aangekomen en ongeveer 2% van de populaties zijn volledig gevaccineerd, 60 miljoen op 1,2 miljard. In de DRC is zelfs geen 0,05% van de bevolking gevaccineerd.

Dit is onrechtvaardig en epidemiologisch gevaarlijk daar een wereldwijd verspreid virus wereldwijd moet geneutraliseerd worden zoniet zal het muteren, toxischer en besmettelijker worden. Persoonlijk ben en blijf ik verantwoordelijk niet alleen voor mijzelf, maar ook t.o.v.de anderen binnen en buiten onze grenzen.

Als maatschappelijk geprivilegieerden zijn we dus verantwoordelijk dat de toegang tot een degelijke gezondheidszorg universeel gegarandeerd wordt. Rijke landen willen alsmaar hun democratie en mensenrechten exporteren, voor zoverre ze zelf eerst kunnen van profiteren. Onze aanpak van de pandemie heeft schrijnender dan ooit aangetoond dat het ons geen bal kan schelen of de armeren onder ons en wereldwijd door het virus besmet zouden worden. Daarmee beweer ik geenszins dat we als meest getroffen samenlevingen strenge maatregelen moesten nemen om de mortaliteit en morbiditeit zo laag mogelijk te houden, maar de sequentie om eerst en alleen voor zichzelf te zorgen zonder na te denken dat een pandemie niet epidemisch maar pandemisch moet aangepakt worden getuigt van een intellectueel laag niveau en ethisch vervaagd bewustzijn. Maar voor de begoede mensen staan rechten boven plichten, dit is nogmaals bewezen.

Daarmee beweer ik geenszins dat we als meest getroffen samenlevingen niet strenge maatregelen moesten nemen om de mortaliteit en morbiditeit zo laag mogelijk te houden, maar de sequentie om eerst en alleen voor zichzelf te zorgen zonder na te denken dat een pandemie niet epidemisch maar pandemisch moet aangepakt worden getuigt van een intellectueel laag niveau en ethisch vervaagd bewustzijn. Nu het virus in de rijkere landen bedaart strooien hun politieke leiders in West en Oost het overschot van de vaccinvoorraad, die we overtallig hadden besteld, Afrika rond. Te laat en te weinig. Nu revolutionaire technieken gebruikt werden om mRNA vaccins te fabriceren en te produceren, is het eerlijk denkbaar dat meer dan de helft van de wereldbevolking van deze vaccins niet tijdig zal kunnen genieten en dus de groepsimmuniteit veel vlugger deze mensen zal beschermen dan de in de wereld geproduceerde vaccins. Dit is een surrealistisch en zal voor mij en geestesgenoten een schandelijke vlek werpen in de aanpak van een pandemie of liever een ‘epidemie van de rijken’. Rijkere landen die dan nog hun eigen ouderen en zieken in eenzaamheid hebben laten creperen. 

Ik ga bovendien niet akkoord met de stellingen dat de vaccins minder noodzakelijk zijn in Afrika wegens hun getrainde immuniteit, hun jongere leeftijd, hun leven buiten etc. Ondanks al deze mildere factoren (buiten leven, jongere generaties, getrainde immuniteit…) tiert er nu wel een derde golf in Afrika hoofdzakelijk veroorzaakt door de rijkere middenklasse die zich meer verplaatsen, zich in airco lokalen werken etc. Ondanks dit heb ikzelf ondervonden hoeveel meer mensen in de dorpen rond Beni waar ik opereer, sterven en hun lijken positief worden getest. Ook wordt geschreven dat de vaccinatie bereidheid in Afrika laag is. Maar het zou voldoende zijn dat elke staats-en religieuze leider zich via alle media laten vaccineren opdat de bevolking massaal zou volgen. 

Bovendien is het huidig geenszins bewezen dat ik zonder de derde prik besmettelijker zou worden t.o.v. van mijn rechtstreekse medemensen als ik de hygieneregels blijf volgen. Zeer recente wetenschappelijke analyse wijst enerzijds op een daling van de spiegel antilichamen na ongeveer een half jaar. Of de gedaalde spiegel ons een zware Covid ziekte kan besparen staat nog niet volledig vast, maar is hoopvol. Wat onze immuniteit in de loop van de tijd blijft beschermen is de cellulaire met name de witte bloedcellen, de B en T lymfocyten, die via hun geheugen zeer vlug nieuwe antilichamen kunnen aanmaken en geïnfecteerde cellen vernietigen. Een andere vraag is welke bijwerkingen kunnen optreden na herhaalde prikken?

Ik pleit om van deze pandemie gebruik te maken om eindelijk de productie-en logistieke ketens van vaccin en gespecialiseerde medicatie te verplaatsen naar andere continenten en specifiek Afrika die er veel noodzaakt. Niet alleen moeten de patenten vrijgesteld worden, maar de technologie moet efficiënt aangeleerd worden en de logistieke verdeling massaal via internationale fondsen gesteund worden.

Hoe dan ook, ik voel mij bijzonder ongemakkelijk met die derde prik, als ik vaststel hoe miljarden mensen nog niet werden gevaccineerd en zelfs al besef ik dat als ik niet word geprikt niet één Afrikaan meer zal geprikt worden….

Réginald Moreels,
Humanitair chirurg, gewezen Minister van Internationale Samenwerking.
01-10-2021.